Chắc rằng bạn thường xuyên thấy motor có lắp phanh từ và thực tế việc lắp thêm phanh từ cho motor rất phổ biến tại các công ty, xí nghiệp, nhà máy sản xuất. Bạn biết đến motor 3 pha AC vậy bạn đã biết phanh từ 3 pha hay chưa, bởi vì motor dòng 3 pha cũng có thể lắp với phanh từ DC 1 bố, 2 bố, hãy cùng tìm hiểu dòng phanh từ 3 pha rõ hơn tại bài viết bên dưới nhé.

1. Phanh từ 3 pha là gì?

Tùy theo mỗi vùng miền mà phanh từ có thể có tên gọi là thắng từ, phanh điện từ, thắng điện từ. Phanh từ 3 pha của motor là một thiết bị điện dùng để giảm dần hay dừng tốc độ quay của động cơ 1 cách hiệu quả, an toàn và nhanh chóng.  Phanh có thể được kết nối đồng thời với động cơ hoạt động hoặc riêng biệt để hoạt động độc lập với động cơ.

2 trường hợp thường được lắp thắng từ như: khi xảy ra sự cố hoặc yêu cầu dừng máy nhưng vẫn phải đảm bảo động cơ ở trong trạng thái hoạt động và trường hợp muốn loại bỏ quán tính quay khi tắt động cơ.

- Phanh từ 3 pha có thể lắp với motor điện, motor giảm tốc 3 pha 220v/380v

- Sử dụng dòng điện 3 pha như motor nên không cần có đi ốt đi kèm, có thể nối trực tiếp với nguồn điện 3 pha của motor.

- Ứng dụng : phanh từ 3 pha có độ hãm lớn, tránh trôi, trượt rất tốt nên thường dùng cho các motor trong ứng dụng tải nặng, có độ nghiêng, độ dốc cao như thang máy, thang vận chuyển, băng tải, băng truyền trong khai thác đá, cẩu trục, máy tời,...

 

Phanh từ 3 pha

 

2. Cấu tạo của phanh từ 3 pha 

Gồm có 2 bộ phận chính như các loại phanh từ khác: 

– Nam châm điện: gồm các cuộn dây quấn quanh lõi kim loại và bao bọc bởi lớp vỏ kim loại chắc chắn. Nam châm điện sẽ được cố định trên động cơ hoặc ở các vị trí dọc trục quay máy. Khi được cấp điện, nam châm điện sẽ mở hoặc đóng để nhả bố giúp động cơ có thể hoạt động hoặc dừng lại.

– Phần ứng: là bộ phận dùng để kết nối trực tiếp phanh từ với trục quay của động cơ.

– Phanh từ 3 pha có 2 bố phanh tương tự như phanh từ DC 2 bố.

– Phần cuộn dây của phanh từ 3 pha khác với phanh từ DC nhưng chức năng giống nhau.

– Giữa hai bộ phận trên luôn phải được cách biệt nhau một khoảng hở nhỏ hơn 1.5mm

– Đối với lắp thắng từ đơn đĩa, phần ứng của thiết bị luôn được trang bị thêm một đĩa quay với chức năng chính là chịu tác động của lực ma sát và lực hút với nam châm điện.

3. Nguyên lý hoạt động của phanh từ 3 pha

a) Trong trạng thái hoạt động 

Khi nam châm điện đang trong trạng thái hoạt động thì từ trường sẽ được sinh ra, nhằm tạo lực hút lên trên phần ứng, cụ thể nhất vẫn là đĩa quay.

Đĩa quay bị hút chặt vào phần nam châm điện, cùng với 1 lực ma sát lớn tạo ra giữa bề mặt của đĩa quay. Lúc này lớp vật liệu ma sát của nam châm điện góp phần làm giảm tốc và thực hiện dừng động cơ 1 cách nhanh nhất.

Điều kiện để thắng từ motor hoạt động là tại thời điểm đó phải có khoảng hở bằng không

b) Trong trạng thái không hoạt động

Khoảng hở duy trì sẽ xuất hiện khi nam châm ở trạng thái không hoạt động. Còn phần ứng và phần trục motor thì quay bình thường.

Về cơ chế hồi, lò xo là chủ đạo ở trên phần ứng, nó sẽ kéo đĩa quay về vị trí ban đầu, trước khi ngừng kết nối với thắng từ.

4. So sánh với phanh từ DC 1 bố, 2 bố

- Giống nhau: cùng có nhiệm vụ dừng động cơ 1 cách an toàn và loại bỏ quán tính quay

- Khác nhau:

+ Phanh từ 3 pha sử dụng nguồn điện 3 pha xoay chiều AC trong khi đó phanh từ 1 bố và 2 bố DC sử dụng dòng điện DC 1 chiều 

+ Phanh từ 3 pha có độ hãm bằng phanh từ 2 bố, lớn hơn phanh từ 1 bố.

+ Cấu tạo cuộn dây khác phanh từ 1 bố, 2 bố. 

Thông thường phanh từ 3 pha sẽ được lắp cho thiết bị điện như motor điện, motor giảm tốc 3 pha và không lắp với motor điện 1 pha do khác biệt về điện á. Tuy nhiên phanh từ 1 bố, 2 bố DC có thể lắp cả cho motor dòng 1 pha và 3 pha dễ dàng. Vì vậy trong thực tế, phanh từ DC được phổ biến và được sử dụng nhiều hơn trong công nghiệp.

 

so sánh phanh từ 3 pha